Sınır dışı diğer adıyla deport edilme işlemlerinin hangi hallede uygulanacağı 6458 sayılı kanunun 54. maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu madde şu şekildedir:
Sınır dışı etme kararı alınacaklar
MADDE 54 – (1) Aşağıda sayılan yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınır:
a)5237 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilenler
b) Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar
c) Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar
ç) Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar
d) Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar
e) Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler
f) İkamet izinleri iptal edilenler
g) İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler
ğ) Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler
h) Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler[21]
ı) Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler
i) Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra bu Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar
j) İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar
k) (Ek: 3/10/2016-KHK-676/36 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/31 md.) Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler.
(2) (Değişik: 3/10/2016-KHK-676/36 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/31 md.) Bu maddenin birinci fıkrasının (b), (d) ve (k) bentleri kapsamında oldukları değerlendirilen uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi kişiler hakkında uluslararası koruma işlemlerinin her aşamasında sınır dışı etme kararı alınabilir.
Yine aynı kanunda 54. madde kapsamında kalsalar bile deport edilemeyecek kişiler düzenlenmiştir. Aynı kanunun 55. maddesi şu şekildir.
Sınır dışı etme kararı alınmayacaklar
MADDE 55 – (1) 54 üncü madde kapsamında olsalar dahi, aşağıdaki yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınmaz:
a) Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar
b) Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler
c) Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar
ç) Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları
d) Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları
(2) Birinci fıkra kapsamındaki değerlendirmeler, herkes için ayrı yapılır. Bu kişilerden, belli bir adreste ikamet etmeleri, istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilir.
54. madde kapsamında kalan yabancılar ile ilgili olarak, ilgili Valilikler deport kararı alırlar. Ayrıca bu kişiler hakkında kararın uygulanması için idari gözetim kararı da alınır. Haklarında idari gözetim kararı alınanlar, idari süreç tamamlanıncaya kadar geri gönderme merkezlerinde tutulurlar. Ülkemizde 2022 yılı itibariyle 24 geri gönderme merkezi mevcuttur. Adana geri gönderme merkezi ve Gaziantep geri gönderme merkezi bunlardan bazılarıdır.
ADANA DEPORT AVUKATI:
Deport kararı ilgiliye tebliğ edildikten sonra 7 gün içerisinde yetkili ve görevli idare mahkemesine dava açılmalıdır. Aksi halde karar kesinleşir ve deport işlemi uygulanır. Ayrıca uygulanan idari gözetim kararına da 5 gün içerisinde itiraz edilebilinecektir. İdare mahkemesinde dava açıldıktan sonra yargılama işlemi itene kadar deport işlemi durur. Gerek Adana deport işlemlerinde ve gerekse de Gaziantep deport işlemlerinde konunun uzmanı hukukçulardan yardım almak hak kaybına uğramamak için faydalı olacaktır. 29/12/2022 . Av. Hasan ÖZDEMİR